Allodium (Allod, alleu) – w prawie feudalnym forma niezależnej własności ziemskiej. Słowo „Allodium” występuje w prawdach barbarzyńskich w formie alodis (prawo salickie), gdzie oznacza dziedziczenie z mocy prawa (według niektórych spadek jest wyłącznie ruchomy). W epoce feudalnej, w XI-XIII wieku, określenie „allodium” odnosiło się wyłącznie do ziemi. Allodium przeciwstawia się beneficji, ziemi, której prawo do użytkowania jest nierozerwalnie związane ze służbą i kończy się wraz z jej zakończeniem, oraz lenna (feud), którego przekazanie w drodze dziedziczenia i alienacji jest możliwe tylko za zgodą zwierzchnika i pobierana jest określona opłata. Allodium to wolna i niezależna ziemia, jest pełną własnością właściciela. Własność allodialna nie wynika ze służby i nie wiąże się z żadnymi obowiązkami. allodium jest dziedziczony bez żadnych ograniczeń. Podczas dziedziczenia allodium jest zwykle dzielony na równe części między spadkobierców, w przeciwieństwie do prostego lenna, w którum najstarszy ma przewagę, oraz baronii, podczas której dziedziczenia przestrzegany jest prawo pierworództwa. Przy alienacji Allodium wymagana jest jedynie zgoda krewnych, zwłaszcza braci, jako osób bezpośrednio zainteresowanych. Nie ma żadnych obowiązków na rzecz feudała, które utrudniałyby alienację. Taka jest prawna natura Allodium
Lenna i allodium, jako formy własności ziemskiej, nie wykluczały się wzajemnie. Allodium dominuje w epoce, kiedy właściwe stosunki feudalne nie osiągnęły jeszcze wielkiego rozpowszechnienia, kiedy system lenny dopiero się wypracowywał. Klasycznym krajem gdzie przewagę miał allodium jest południe Francji: Akwitania, Langwedocja, Prowansja itp. Podczas gdy w północnej i środkowej Francji obowiązywała już w pełni zasada nulle terre sans seigneur („nie ma ziemi bez pana”), tj. każda ziemia z pewnością musi uznać nad sobą, oprócz bezpośredniego właściciela, również zwierzchnika, na południu kierują się wręcz przeciwnie: nulle seigneur sans terre – każdy musi udowodnić swoje prawo do zwierzchnictwa nad ziemią przy pomocy pisemnego dokumentu; w przeciwnym razie ziemia jest uważana za allodium. Przewaga stosunków alodialnych na południu Francji tłumaczy się wpływem rzymskiego prawa pisanego, z którym nie mógł sobie poradzić zwyczaj niemiecki, wyrosły na arystokratycznej ziemi. Z innych krajów allodium był bardziej powszechny w środkowych Niemczech niż gdziekolwiek indziej, co tłumaczy się pozostałościami prawa zwyczajowego starej wolnej, przedfeudalnej epoki.
W istocie allodium zawsze pozostawał poza stosunkami feudalnymi we właściwym tego słowa znaczeniu. Właściciele allodium nie mogli czuć się swobodnie pośród dominacji organizacji feudalnej. Oni pozostali całkowicie oddzieleni, podczas gdy system lenny miał silne więzi. Złożona hierarchia feudalna zapewniała wzajemną pomoc wszystkim swoim członkom, a ostatni podrzędny baron doskonale wiedział, że zawsze znajdzie pomoc u swojego feudała. Aby zlikwidować izolację, właściciele allodium próbowali organizować związki w opozycji do związków feudalnych, ale nie osiągnęli celu. Wolność od służby i obowiązków nie rekompensowała wszystkich tych niedogodności, a właściciele alodialni byli dobrowolnie lub przymusowo zmuszani do przekazywania swoich ziem lennom. Feudałowie, na królu kończąc, zawsze źle traktowali istnienie wolnej własności i nie przepuścili okazji, aby właściciele allodium poczuli swoją izolację. W końcu allodium prawie całkowicie znika w ogólnej sieci posiadania własności lennej i w XIV wieku występuje tylko sporadycznie, nawet w tych krajach, w których wcześniej dominował.