Przyjazne stosunki III Rzeszy ze Związkiem Radzieckim można było zaobserwować już na wiosnę 1939 roku, kiedy to na XVIII zjeździe KPZR Stalin wyraził swoje rozczarowanie polityką zachodu. Niedługo potem oda kraje weszły w różnorakie sojusze militarne i gospodarcze, czego przejawem były wielokrotne pakty i porozumienia dyplomatyczne. Jednym z nich był słynny pakt Ribbentrop- Mołotow.
Pakt został podpisany 23 sierpnia 1939 roku, a jego nazwa wywodzi się z nazwisk osób, które go podpisały. Byli to ministrowie spraw zagranicznych obu krajów : Joachim Ribbentrop i Wiaczesław Mołotow. Pakt był nazwany paktem o nieagresji, chociaż do historii przeszedł bardziej jako graniczny podział Europy środkowo-wschodniej pomiędzy dwa totalitarne kraje.
Na mocy paktu kraje bałtyckie czyli Estonia i Łotwa oraz Finlandia stały się strefą wpływów Związku Radzieckiego, natomiast granica wpływów niemieckich i radzieckich miała znajdować się na pograniczu Łotwy i Litwy. W najgorzej sytuacji znalazła się Polska, która została dosłownie podzielona na pół wzdłuż rzek Narwi, Wisły i Sanu. Stąd, gdy 1 września wybuchła wojna, los naszego kraju był z góry przesądzony. Takie rozwiązanie sprawy polskiej zostało zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Oprócz tego 28 września 1939 oba kraje podpisały dodatkowy pakt w Moskwie. Przeszedł on do historii jako układ o „granicy przyjaźni”, jest również nazywany małym paktem Ribbentrop-Mołotow. Układ miał duże znaczenie zarówno dla Hitlera jak i Stalina. Temu pierwszemu dawał wielkiego sojusznika na froncie wschodnim, drugiemu zaś cenny czas na odbudowanie swojej armii po słynnych „wielkich czystkach”.
Pakt, który dawał obopólne korzyści był w rzeczywistości próbą mentalnego przechytrzenia drugiej strony.
Hitlerowi wydawało się, że przechytrzył Stalina, który nie będzie podejrzewał sojusznika o atak na swój kraj, Stalinowi zaś zależało na tym, żeby to Niemcy rozpoczęły wojnę, którą on mógłby zakończyć. Całe porozumienie miało obowiązywać do 1949 roku, zostało jednak zerwane przez Hitlera w momencie, w którym zaatakował on ZSRR w 1941 roku. Układ pokazuje jednak, że asekuracyjna polityka zachodu wobec agresywnej i ekspansywnej polityki Hitlera była najgorszym możliwym wyjściem. Dodatkowo, na wschodzie kontynentu pojawił się nowy, totalitarny przywódca, również mający na celu podbicie Europy. Pozostaje nam jedynie domyślać się jak wielkie miałby on znaczenie dla przebiegu całej wojny gdyby Hitler ze Stalinem połączyli siły na cały okres wojny, a nie tylko kierowali się utopijnymi wizjami wielkiego zwycięstwa swojego reżimu.