7 października 1949 roku na mocy ustaleń między Wielką Trojką obradującą w trakcie i po drugiej wojnie światowej, doszło do powstania Niemieckiej Republiki Demokratycznej.
Ogólna powierzchnia NRD wynosiła ponad 108 tysięcy kilometrów kwadratowych, zamieszkiwało ją niemal 17 milionów obywateli. Stolicą kraju był Berlin, a konkretniej jego wschodnia część co wynikało ze znanych powszechnie podziałów panujących między ludnością niemiecką w tamtym okresie. Od zachodniej części Berlina miasto oddzielał niemniej znany mur zwany berlińskim właśnie. Sprawa muru berlińskiego i podziału Niemiec na NRD i RFN nie była do końca legalna, gdyż Berlin zachodni i cała zachodnia część Niemiec została rozdzielona na protektorat francuski, angielski i amerykański, a wschodnia natomiast jedynie na radziecki. W 1952 roku w NRD przeprowadzono reformę dotyczącą podziału administracyjnego. Dotychczasowe landy zastąpiono okręgami, których łącznie było 14.
Duży wpływ na powstanie NRD miało sprawnie działające po wojnie prokomunistyczne ugrupowanie Niemiecka Socjalistyczna Partia Jedności. Dość szybko zdominowała ona życie polityczne we wschodniej części Niemiec, nie bez udziału i ingerencji ZSRR. To właśnie Partia Jedności doprowadziła do stworzenia Niemieckiej Rady Ludowej, która przekształcona później w Tymczasową Izbę Ludową stworzyła de facto Niemiecką Republikę Demokratyczną przyjmując konstytucję i oficjalnie proklamując powstanie państwa. Pierwszym w historii prezydentem NRD został Johannes Dieckmann, który jednak pełnił swój urząd ledwo przez 4 dni, zostając po nich zastąpiony przez Wilhelma Piecka. Pierwszym premierem zaś został Otto Grotewohl, jeden z przywódców Partii Jedności. Wprowadzona została przede wszystkim gospodarka planowa co było swojego rodzaju standardem w krajach objętych protektoratem Związku Radzieckiego. W przemianach i reformach pomocna była prokomunistyczna organizacja o nazwie Sowiecka Administracja Wojskowa w Niemczech. Przy jej pomocy przeprowadzono między innymi częściową reformę rolną, nacjonalizację przemysłu, transportu czy banków.
W 1950 roku NRD wstąpiło do Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej stanowiącej przeciwwagę dla prozachodniego EWWiS. Armia NRD brała również udział w interwencji zbrojnej w Czechosłowacji w 1968 roku, znanej bardziej jako praska wiosna. Po kilkudziesięciu latach, w 1989 roku nastroje społeczne w NRD dały jednak znać o sobie, konkretniej o chęci zjednoczenia się z RFN i zburzeniu muru Berlińskiego. Mur runął 9 listopada 1989 , a w lutym 1990 roku w Bonn odbyło się pierwsze wspólne spotkanie rządów obu państw co stanowiło pierwszy krok do procesu zjednoczenia.