W latach 1189-1192 miała miejsce III wyprawa krzyżowa. Podczas jej , rycerstwo europejskie niesione ideą rozprzestrzenienia chrześcijaństwa i obrony ziemi świętej przed innowiercami wyruszyło na tereny ziemi świętej, aby wypędzić stamtąd armię sułtana seldżuckiego Saladyna.
Nur ad-Din, jeden z władców muzułmańskich po upadku II wyprawy krzyżowej opanował Damaszek i Syrię i rozplanował swoją dalszą ekspansję w kierunku Egiptu. W wyprawach towarzyszył mu jego bratanek – Saladyn. Gdy w końcu Egipt został zdobyty władza nad nim spoczęła w rękach Saladyna, który po śmieci Nur ad-Dina objął władzę również w Syrii. Niedługo potem w Królestwie Jerozolimskim władzę odziedziczył Baldwin IV, który podpisał z Saladynem umowy handlowe dające możliwość wymiany dóbr między terytoriami muzułmanów i chrześcijan. W roku 1176 jednak przyjazne stosunki Saladyna z Królestwem Jerozolimskim zamieniły się w otwarty konflikt. Stało się to przede wszystkim dzięki osobie Renadla de Chatillona, rozbójnika i pirata, który uwięził członków muzułmańskiej karawany i odmówił wypuszczenia ich na wolność. Niedługo potem wybuchła wojna a Saladyn opanował niemal całe Królestwo włącznie z Jerozolimą. W tym samym czasie konklawe wybrało nowego papieża, Grzegorza VIII. Ten już w pierwszych dniach swojego urzędowania obwieścił Europie, że zdobycie Jerozolimy przez innowierców to kara Boża za grzechy i należy je odkupić wyruszając do Ziemi Świętej i odebrać ją innowiercom. Na odzew nie trzeba było czekać długo.
Król Anglii Henryk II i Francji Filip II August pomimo toczonej wojny między sobą podpisali pokój i razem przygotowywali się do wyprawy. Również Cesarz rzymski Fryderyk I Barbarossa zebrał swoją armię i 1189 roku wyruszył jako pierwszy na krucjatę przeciw muzułmanom. W 1190 roku wygrał z Turkami w bitwie pod Ikonium, jednak wkrótce przy przeprawie przez rzekę został strącony z konia i utonął. Jego syn Fryderyk Szwabski, który przejął po ojcu dowództwo nad armią nie był w stanie zachować wcześniejszej dyscypliny i porządku toteż udało mu się doprowadzić wojska jedynie do Antiochii gdzie większa część jego żołnierzy zmarła od panującej tam zarazy. Kolejnym wodzem, który zdecydował się na wyprawę był Ryszard Lwie Serce. Skończyła się ona jednak szybciej niż przewidywano gdy jego flotę dosięgnął silny sztorm, a jeden z jego statków wiozący złoto rozbił się na Cyprze. Ryszard uwikłał się w konflikt z władcą Cypru Izaakiem Komnenosem, a gdy ten nie oddał mu skarbu Ryszard podbił całą wyspę i pozostał na niej ignorując początkowy cel swojej wyprawy. Wkrótce inni dotarli do Jerozolimy gdzie po wielu walkach podpisano pokój mówiący między innymi o bezpiecznym pielgrzymowaniu chrześcijan do miejsca narodzin Chrystusa. Zyski z tej wyprawy były jednak niewielkie stąd papiestwo zdecydowało się na IV wyprawę krzyżową.